Historia powstania i założenia RK Luborzyca

Kiedy w roku 1989 parafię w Luborzycy objął ks. Kazimierz Jancarz, jego pragnieniem, oprócz wielu innych kierunków działania, było powołanie Stowarzyszenia Katolickiego – Rodzina Kolpinga, co też nastąpiło w 1992 roku przy pomocy księdza prof. Kazimierza Hoły.

Proces powstania i założenia RK Luborzyca najlepiej opisuje korespondencja ks. dr. Kazimierza Hoły.

Maków Podhalański, 24 XI 1995 r.

Z listu ks. Kazimierza Hoły do o. Marka Wójtowicza TJ, korespondenta Radia watykańskiego w Krakowie.

„…Na początku sierpnia 1992 r.  przyjechał do mnie do Przytkowic ks. Kazimierz Jancarz, ówczesny proboszcz w Luborzycy, i zwrócił się do mnie z prośbą, abym założył tam i poprowadził Rodzinę Kolpinga.

Prośbę swą motywował tym, że dostrzegał wiele podobieństw i zbieżności celów miedzy Dziełem Kolpinga a planowanym przez proboszcza z Luborzycy dziełem wybudowania tamże i prowadzenia szkoły gospodarczej.

Propozycję tą przyjąłem z radością, ks. Jancarz zaproponował mi też od razu, abym przeniósł się do niego do Luborzycy na mieszkanie, jeśli mam Rodzinę Kolpinga tamże nie tylko założyć, ale i prowadzić. I tę propozycje przyjąłem, do Luborzycy się przeprowadziłem i przez kilka miesięcy działałem, jak mogłem.

Przez „założenie Rodziny Kolpinga przez jakąś osobę” rozumie się ( od czasów bł. A. Kolpinga) spełnienie takich czynności jak:

1. Przygotowanie duchowe i ideowe kandydatów na członków Rodziny Kolpinga.

2. Zwołanie i przewodniczenie zebraniu założycielskiemu ( m.in. odczytanie i wyjaśnienie statutu, wybór władz).

3. Sporządzenie protokołu z zebrania założycielskiego i przesłanie go do Prezydium Generalnego w Kolonii z prośbą o zatwierdzenie powstającej Rodziny Kolpinga.

Wszystkie te czynności spełniłem w Luborzycy, tj. najpierw wygłosiłem kazania na Mszach Św.                         w niedzielę w kościele parafialnym o A. Kolpingu i jego Dziele, ogłosiłem zebranie założycielskie, zachęciłem do wstępowania w szeregi Rodziny Kolpinga, przewodniczyłem zebraniu założycielskiemu  (na którym.in. przedłożyłem opracowany przeze mnie Statut na podstawie Statutu Generalnego).

Sporządziłem protokół z zebrania założycielskiego, a jego kopię w języku niemieckim przesłałem do Sekretariatu Generalnego w Kolonii. Po zatwierdzeniu Rodziny Kolpinga przez Prezydium Generalne powiadomiłem jej członków o zatwierdzeniu…

...spotkanie, na którym wybrano władze  zarządu odbyło się 25 października 1992 r.

Do Zarządu wybrani zostali:

Prezes - proboszcz ks. Kazimierz Jancarz (jednogłośnie)

Wiceprezes - wikary ks. Adam Stawarz

Przewodniczący - Robert Prusak - przedsiębiorca  

Sekretarz - Józefa Kalemba – rolnik

Skarbnik - Jadwiga Walczak – pracownik 

Do komisji rewizyjnej wybrano:

Józef Piekarczyk – informatyk

Józef Formicki - profesor pedagogiki

Zgodnie z życzeniem ks. Jancarza prowadziłem Rodzinę Kolpinga w Luborzycy, jak mogłem, przez kilka miesięcy mojego tam pobytu: przewodniczyłem zebraniom, wygłaszałem prelekcje o bł. Kolpingu i jego Dziele, pogadanki przez miejscowe radio, itp.”

Prężną i różnorodną działalność Stowarzyszenia przerwała nagła śmierć Księdza Prezesa Kazimierza Jancarza. Jednakże zmotywowani ideami i wizjami Ks. Kazimierza członkowie RK Luborzyca przystąpili do kontynuacji budowy i remontu budynku parafialnego przeznaczonego na potrzeby budowy Dzieła Kolpinga w Polsce oraz mającego stanowić bazę Kolpinga skierowana na wschód głównie w kierunku Ukrainy, oraz Białorusi.

Pierwszym krokiem było uzyskanie środków na ten cel udało się to zrealizować przy poparciu sekretarza Generalnego Dzieła Kolpinga Huberta Tinttelota; uzyskane środki pochodziły z SEK z Niemiec w ramach projektu rozbudowy Dzieła Kolpinga w Europie Środkowej i Wschodniej. Wieloletnie wysiłki i ofiarne zaangażowanie członków Dzieła pozwoliły na otwarcie Domu w roku 1996 r. - poświęcenia dokonał JE. Ks. Bp Kazimierz Nycz.

O działalności Rodziny Kolpinga z Luborzycy słów kilka 

Gdy  w roku 1989 roku proboszczem  parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Luborzycy został śp. ksiądz Kazimierz Jancarz – legenda krakowskiej „Solidarności”, jednym z wielu podjętych przez niego działań w nowej parafii  było powołanie do życia  Stowarzyszenia Katolickiego – Rodzina Kolpinga. Nastąpiło to w 1992 roku, a istotnej pomocy przy realizacji tej inicjatywy udzielił śp. księdzu Kazimierzowi Jancarzowi, także niestety już nieżyjący ksiądz Kazimierz  Hoła, twórca i organizator pierwszej w Polsce Rodziny Kolpinga założonej w 1990 roku w Stanisławiu koło Kalwarii Zebrzydowskiej. Przypomnijmy w tym miejscu, iż Dzieło Kolpinga to zorganizowana wspólnota katolicka, jaką tworzą Rodziny Kolpinga  mające charakter lokalnych stowarzyszeń. Dzieło Kolpinga prowadzi działalność na rzecz środowisk lokalnych, zwłaszcza zaś osób najbardziej potrzebujących wsparcia tj. bezrobotnych, młodzieży i dzieci. Jego działania  opierają się na zasadzie „pomocy dla samopomocy”, a Misję określają słowa : „ Jako chrześcijanie trwamy mocni w wierze, troszczymy się o rodzinę, doceniamy wartość i godność pracy oraz pomagamy lokalnym społecznościom”. Patronem Stowarzyszenia jest błogosławiony Adolf Kolping (1813 – 1867) duchowny niemiecki, założyciel Kolońskiego Związku Katolickich Czeladników (1849 r.), który w swojej działalność podejmował liczne inicjatywy na rzecz  robotników, bezrobotnych i ubogiej ludności miejskiej w  XIX-wiecznych Niemczech. 

Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga w Luborzycy od początku swojego istnienia prowadziło bardzo różnorodną działalność: organizowało kursy komputerowe i językowe, wspierało rozwój tradycyjnego rzemiosła takiego jak hafciarstwo i dziewiarstwo. Ważne miejsce w działalności Stowarzyszenia zajmowały kwestie tradycji i kultury. Stąd też wiele uwagi poświęcono folklorowi lokalnemu. Przy Stowarzyszeniu działała m.in wypożyczalnia książek i kaset wideo o tematyce religijnej oraz kino religijne. W celu pozyskiwania środków na realizację celów statutowych Stowarzyszenia oraz prowadzenia działalności charytatywnej Rodzina Kolpinga w Luborzycy prowadziła także działalność gospodarczą.  Tę prężną  działalność Stowarzyszenia przerwała nagła śmierć Księdza Prezesa Kazimierza Jancarza. Jego następcą został nowy proboszcz luborzycki  ksiądz Stanisław Bogacz, który objął opiekę nad Stowarzyszeniem i został  jego Prezesem. W tym okresie ważną rolę w  działalności Stowarzyszenia zajęło krzewienie  polskiego folkloru i tradycji. W ramach Stowarzyszenia utworzony został zespół folklorystyczny, który  w 1995 roku zaprezentował się z  wieńcem i przyśpiewkami ludowymi na Dożynkach Wojewódzkich w Krakowie. W grudniu tegoż 1995 roku  zespół folklorystyczny Rodziny Kolpinga z Luborzycy kolędował także na krakowskim Rynku. Z kolei w 1996 roku, członkowie Stowarzyszenia Kolpinga w Luborzycy reprezentowali w  regionalnych strojach  krakowskich nasz kraj podczas „Europejskich Dni Kolpinga” w Salzburgu. Rok 1996 był rokiem szczególnie ważnym dla Rodziny Kolpinga z Luborzycy również w związku z oddaniem do użytku  Domu Spotkań i Formacji im. Ks. Kazimierza Jancarza, po adaptacji na ten cel budynku liceum gospodarczego. Dom ten mógł powstać tylko dzięki materialnej pomocy Związku Centralnego Dzieła Kolpinga w Polsce i ogromnego wkładu pracy społecznej członków Rodziny Kolpinga w Luborzycy Jesienią tegoż 1996 roku budynek został uroczyście otwarty i poświęcony przez Biskupa Kazimierza Nycza w obecności  Księdza  Prałata Heinricha Festinga – Prezesa Generalnego Dzieła Kolpinga oraz licznych gości z kraju i zagranicy. Od tego momentu Dom Spotkań i Formacji im. Księdza Kazimierza Jancarza w Luborzycy stał się ważnym miejscem nie tylko dla działalności społecznej i kulturalnej tutejszej Rodziny Kolpinga, ale również całego Dzieła Kolpinga w Polsce.                            

W tym też czasie Rodzina Kolpinga z Luborzycy rozpoczęła nowy etap swojej działalności kulturalnej. Znacząco rolę  odegrała w niej  Celina Muszyńska  - autor i reżyser wielu inicjatyw teatralnych Kolpinga. Już w 1997 roku wystawiona została szopka bożonarodzeniową pt.: „Luborzyca w drodze do Betlejem”, z kolei w 1998 roku miała miejsce premiera widowiska „Kosynierzy”, a także  dwu programów poświęconych „Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II”  oraz  jasełka „ Z Białym Pasterzem do Betlejem”. W następnym roku (1999) podczas Przeglądu Twórczości o tematyce kościuszkowskiej przedstawienie „Kosynierzy”,  wyreżyserowane przez  Celinę Muszyńską, zdobyło I miejsce. W roku 2000 powstało kolejne przedstawienie bożonarodzeniowe pod nazwą „Luborzyca kolęduje z Ojcem Świętym”. Rodzina Kolpinga z Luborzycy ze swoimi przedstawieniami występowała w tym czasie  m.in  przed publicznością Luborzycy, Więcławic, Goszczy, Krzeszowic, a także Krakowa, gdzie prezentowała swoje artystyczne umiejętności m.in. w Klubie Emeryta „Jędruś” w Nowej Hucie czy też w Zakładzie Opieki Społecznej im. Heclów oraz kilkakrotnie w Zakładzie Karnym w Ruszczy. Za każdym razem, oprócz osobistej satysfakcji z występów grupa folklorystyczno – teatralna Rodziny Kolpinga z Luborzycy otrzymywała wolne datki, a także nagrody finansowe, jeżeli występ odbywał się w ramach konkursów. Wszystkie pozyskane tą drogą środki przeznaczane były na działalność społeczną i pomoc charytatywną dla mieszkańców luborzyckiej parafii.    I tak m.in. w 1999 roku przekazana została pomoc na rzecz dziewczynki, która wskutek wypadku samochodowego wymagała kosztownego leczenia medycznego oraz zakupu specjalistycznej protezy. W roku 2000  grupa folklorystyczno – teatralna Rodziny Kolpinga otrzymała propozycję i zaproszenie od reżyser Anny Osławskiej do wzięcia udziału w inscenizacji  „Quo Vadis - sceny z życia pierwszych chrześcijan”. Przedstawienie to grane było później wielokrotnie nie tylko w Krakowie. Z misterium tym artyści z Luborzycy wystąpili np. trzykrotnie w Rzymie. Wtedy też dostąpili zaszczytu spotkania z Ojcem Świętym Janem Pawłem II podczas audiencji w Watykanie, gdzie złożyli obietnicę, iż będą kontynuować dzieło teatralne nawiązujące do tradycji Teatru Rapsodycznego, założonego przez Karola Wojtyłę i Mieczysława Kotlarczyka podczas niemieckiej okupacji w Krakowie. Następstwem tej wizyty było powstanie  Stowarzyszenia  „Centrum wartości i pojednania  THEATRUM  MUNDI  im. Mieczysława Kotlarczyka”, w którym Rodzina Kolpinga  z Luborzycy uczestniczy do dziś jako współzałożyciele i aktorzy tworzący  w ramach Sceny Ludowej. Dziś Rodzina Kolpinga z Luborzycy na swoim koncie już około  30 premier - spektakli śpiewno – muzycznych, a także oddzielny cykl utworów poświęconych osobie Ojca Św. Jana Pawła II, w tym m.in. słuchowisko radiowe oraz film powstały w koprodukcji  polsko – niemieckiej,  poświęcony Ojcu Świętemu. Ze swoimi przedstawieniami artystycznymi artyści z Luborzycy odwiedzają dziś nie tylko różne zakątki naszego kraju. W  swoim dorobku  mają już  kilkanaście wyjazdów zagranicznych do Niemiec, w Austrii, Francji,  Włoch, Norwegii, na Węgry, Litwę i Ukrainę. Przy reżyserskim wsparciu Anny Osławskiej w 2003 roku Rodzina Kolpinga z Luborzycy nagrała słuchowisko pt.: „Natchnienie trudnego dobra”, będące zapisem wspomnień robotników zakładów chemicznych Solvay  w Krakowie – o Korolu Wojtyle. Kopia tego nagrania została przesłana wraz z życzeniami imieninowymi Ojcu Świętemu do Watykanu. Również w roku 2003 zrealizowany i przeprowadzony został międzynarodowy projekt pt. „Mosty Bożonarodzeniowe 2003”, który zaangażował do wspólnej pracy aktorów -  członków Rodzin Kolpinga z Polski oraz z Niemiec z miasta Altenkunstadt . Ostatnim spektaklem, w którym uczestniczą artyści z Rodziny Kolpinga w Luborzycy jest  misterium  pt. „Rycerz Niezłomny” opowiadające o życiu Św. Maksymiliana  Marii Kolbe zrealizowane wspólnie z Młodym Kolpingiem, czyli młodzieżową sekcją Rodziny Kolpinga z Luborzycy powstałą na początku 2012 roku. Jak podkreśla często w swoich wypowiedziach Robert Prusak – Przewodniczący Zarządu Rodziny Kolpinga w Luborzycy, a od 2012 roku także Przewodniczący Zarządu Dzieła Kolpinga w Polsce :  „jednym z najważniejszych celów naszej działalności artystycznej jest ocalenie od zapomnienia tej najprostszej, chwytającej za serce kultury wywodzącej się z tradycji i twórczości ludu wiejskiego. Zachowanie i udokumentowanie pieśni, tańców i obrzędów, które przekazali nam nasi ojcowie, tak ważne szczególnie teraz, gdy po wejściu do Unii Europejskiej musimy zabiegać o zachowanie swojej tożsamości narodowej. Każdym występem chcemy ofiarować widzom radość i przesłanie wspólnoty ludzi przynależnych do narodu, społeczeństwa i Kościoła. Tak było np. gdy występowaliśmy na Litwie i na Ukrainie. Mieszkający tam Polacy, powracając do wspomnień, nie ukrywali swoich łez wzruszenia. Dało to nam poczucie satysfakcji i radości, podobnie jak podczas wielu innych występów dla emerytów, rencistów czy więźniów”.    Ostatnie lata przyniosły rozszerzenie działalności  Rodziny Kolpinga z Luborzycy  poprzez udział w projektach prowadzonych przez Związek Centralny Dzieła Kolpinga, a także  prowadzonych wspólnie z innymi organizacjami pozarządowymi. Szczególnie owocna w ostatnim okresie czasu jest współpraca  Rodziny Kolpinga z takimi organizacjami jak Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa, Stowarzyszenie „Szansa” z Luborzycy czy też parafia w Więcławicach Starych. Pośród wielu projektów organizowanych wspólnie z wymienionymi organizacjami wymienić należy choćby takie jak :  

- „Współpraca dla pracy” -  celem którego jest budowanie lokalnych sieci organizacji pozarządowych oraz parafii;
- „Fundraising dla rozwoju edukacji i kultury na obszarach wiejskich ‘’ - dzięki któremu przeszkolono 75 osób w metodach zdobywania funduszy dla organizacji;    
- „Ekomonter - nowy zawód” - projekt mający na celu uzyskanie nowych umiejętności zawodowych jako instalator układów kolektorów słonecznych;                
- „Bliżej Obywatela. Poradnictwo prawne i obywatelskie” – porady bezpłatne prawne dla społeczeństwa;                                        
- „Działamy lokalnie i profesjonalnie” – szkolenia, doradztwo, inkubatory:  projekt skierowany do  organizacji pozarządowych.

W roku 2003 w ramach stowarzyszenia powołano :

CENTRUM OŚWIATY EKOLOGICZNEJ 
KOLPING-eko

Pod hasłem „RODZINA   PRZYJAZNA  ŚRODOWISKU”

CELE

1. Rozwój ekologicznej świadomości społeczeństwa stymulujący ochronę środowiska oraz idee zrównoważonego i bezpiecznego życia.
2. Wzmacnianie roli samorządności lokalnej i inicjatyw społecznych – lobbing ekologiczny.
3. Rodzina i dom przyjazny środowisku.

OBSZARY DZIAŁANIA

1. Edukacja ekologiczna, np.:
   
   • prawa i obowiązki mieszkańców,
   • możliwości uzyskania środków finansowych na ochronę środowiska (m.in.     modernizacja  kotłowni oraz systemu ogrzewania i przygotowania ciepłej wody, -ocieplanie budynków, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, itp.)
   • wymiana doświadczeń proekologicznych lokalnych i międzynarodowych
   • dostęp do publikacji ekologicznych i internetowych serwerów ekologicznych 
2. Racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi, np.:    
   
   • ograniczenie zużycia wody,
   • oszczędzanie paliw i energii,
   • wykorzystanie niekonwencjonalnych  i odnawialnych  źródeł energii,
   • minimalizacja wytwarzania odpadów i ich segregacja.
3. Rodzina a środowisko, np.:
   
   • wspieranie działań i inicjatyw ekologicznych,
   • współudział w zarządzaniu lokalnym środowiskiem,
   • monitoring stanu środowiska naturalnego i kontrola zagrożeń, 
   • bezpieczeństwo sanitarne,
   • rozwój kultury fizycznej i turystyki. 
4. Proekologiczna aktywizacja zawodowa, np.:
   
   • wytwarzanie urządzeń do wykorzystania energii słońca, wiatru, wody,
   • tworzenie gospodarstw agroturystycznych,
   • ekoturystyka i usługi gastronomiczne,
   • imprezy regionalne. 
5. Baza informacji o ekoinicjatywach Kolpinga 

Wspólnie z zaprzyjaźnionymi organizacjami pozarządowymi, o których wspomniano już wcześniej, Rodzina Kolpinga działa również na rzecz rozwoju integracji społecznej mieszkańców gminy Kocmyrzów – Luborzyca, jak również i gmin sąsiednich, zwłaszcza tych, które wchodzą w skład Stowarzyszenia Korony Północnego Krakowa. Przykładem takiej wspólnie prowadzonej działalności na rzecz integracji - były organizowane festyny Integracyjne w Luborzycy.